Elektrik üretimi santraller ile yapılır. Yüksek miktarlarda elektrik üretimi yapmak için nehirlerin üzerine büyük barajlar kurulur, bu barajlar ile su toplanır. Burada toplanan su ile türbinler çevrilir ve elektrik üretilir.

 

Bir başka yöntem ise kömür, fuel-oil yada doğal gaz yakılarak elde edilen buhar gücü ile türbin çevrilerek elektrik enerjisi üreten termik santrallerdir. Benzer bir şekilde nükleer tepkime kullanarak elde edilen ısıyı, buhar türbini vasıtasıyla elektrik enerjisine çeviren nükleer santrallerde bir tür termik santral sayılır.

 

Son yıllarda gelişen güneş panelleri ise güneş ile beslenen fosforlu yapının elektron atımlarını elektrik enerjisine çevirir.

 

Rüzgar gücü kullanarak dönen büyük pervaneler ile elektrik elde eden Res teknolojisi de nispeten yeni bir teknolojidir.

 

Tüm bu elektrik üreten tesisler büyük yatırım ve en önemlisi zaman ister. Bu yöntemler arasında en hızlı kurulan teknoloji güneş ve rüzgar santralleridir. Ancak bunların hidroelektrik bir santral ile denk büyüklükte üretim yapabilmesi için en azından 2-3 yıllık bir süre boyunca yatırım yapılması gerekir.

 

En zahmetli ve uzun süreli yatırım hidroelektrik santralidir. Bunların en hızlı kurulanı 6-8 yıl süren büyük yatırımlar gerektirir. Hatta bu sürede bir hidroelektrik santralini kurmak büyük başarıdır.

 

Kömür yakan termik santraller ise en erken 4 yılda kurulabilir. Doğal gaz santralleri ise en hızlı kurulan büyük elektrik tesisidir. Buna rağmen 2,5 - 3 yılda ancak biter.

 

Savaş, deprem gibi olağan üstü durumlarda elektrik ileten yüksek gerilim hatlarında meydana gelen büyük arızalar veya planlamanın üstünde gelişen elektrik talebinin mutlaka karşılanması gerekir. Bu talep eğer imkan varsa dışardan alım yapılarak da karşılanabilir. Örneğin Türkiye uzun yıllardır, elektrik sistemlerinin bağlı olduğu Bulgaristan ve Gürcistan üzerinden gerekli olduğunda hemen güç çekerek sınır bölgelerinde ortaya çıkan anlık elektrik talebini karşılamaktadır. Özellikle pik saat denilen elektrik tüketiminin en üst düzeyde olduğu 2 saatlik dönemde Bulgaristan'dan uzun yıllardır sık sık elektrik alırız. Arada onlar talep ettiğinde de biz onlara elektrik satarız. Özellikle kışın 17.00-20.00 saatleri arası ile yazın 12.00-15.00 ve 18.30 - 21.00 saatleri arasında Türkiye'de elektrik talebi en yüksek seviyededir. Bu dönemde elektrik kesintisi yapmamak için her imkan seferber edilir.

 

İşte hem biz de hem de dünyada ülkelerin acil elektrik ihtiyacını karşılamak için bir imkan daha vardır; o da mobil santrallerdir.

 

Mobil santraller genellikle büyük bir geminin üstüne kurulur ve fuel-oil yakarak elektrik üretir. Son zamanlarda nükleer reaktör yerleştirilecek büyük gemiler ile mobil santral yapma fikri ortaya atılsa da, nükleer reaktörü devletler dışında kurmak mümkün olmadığı için bu şimdilik sadece büyük uçak gemilerinde uygulanabilmiş bir fikirdir.

 

Bugün dünyada en büyük mobil santral filosuna bir Türk firma sahiptir. Bu firmanın elinde gemi üzerinde kurulu bir çok mobil santral bulunmaktadır. Büyük mobil santraller 300 mw lık güçlere çıkmakta ve bunlar ile büyük bir alanın elektrik ihtiyacını karşılamak mümkün olmaktadır. Örneğin yazın Antalya ve özellikle Kıbrıs'ta mobil santrallerden elektrik üretim desteği alınmaktadır. Yine 2 yıl önce 11 şehrimizi vuran büyük depremde bu mobil santrallerden faydalanılmıştır.

 

Mobil santraller ayrıca tırlara yüklenecek konteyner ile taşınabilecek yapıda olabilmektedir. Konteynerlere koyulan büyük dizel jeneratörler imal edilerek de mobil santral kurulmaktadır.

 

Bir tırın üzerinde taşınabilen, yanında gelen tankerden fuel-oil çeken bu mobil santraller 10 mw güce ulaşabilmektedir. Bu güç 20 bin kişinin elektrik ihtiyacını karşılayabilir.

 

Aniden doğabilecek büyük elektrik ihtiyacını karşılamak için düşünülen mobil elektrik santralleri günümüzde dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır.

 

Ancak mobil santraller geçici bir çözümdür, bu yüzden sabit kurulu tesislerden çok daha maliyetli çalışırlar. Yalnız en pahalı enerji lazım olduğunda verilemeyen enerjidir. Bazı durumlarda elektrik kesintisi uygulamak mümkün değildir. Bu yüzden mobil santrallerin daima el altında bulundurulması gereklidir.

Toplam Okunma Sayısı : 282